تستسترون (هورمون مردانه): مهمترین هورمون های بیضه ها همان تستسترون است که تولید آن از هفتمین هفته بعد از شکل گیری جنین در رحم مادر شروع می شود. یعنی...
برای مشاهده به ادامه مطلب بروید...
تستسترون (هورمون مردانه): مهمترین هورمون های بیضه ها همان تستسترون است که تولید آن از هفتمین هفته بعد از شکل گیری جنین در رحم مادر شروع می شود. یعنیوقتی جنس کودک (دختر یا پسر بودن) مشخص شد. اگر جنین پسر باشد، تولید تستسترون شروع شده و عمل شکل گیری آلت تناسلی مردانه را هدایت میکند و بعدها باعث انزال دو بیضه به کیسه بیضه ها می شود. چند هفته بعد از تولد نوزاد، تولید هورمون تستسترون نزدیک به صفر می رسد. ولی در دور? بلوغ دوباره تولید خود را از سر می گیرد. همین هورمون تستسترون است که باعث تغییرات فیزیکی در سنین بلوغ می شود. مانند رشد آلت تناسلی، کلفت شدن استخوانها و پوست بدن، کلفت شدن صدا، و رویش مو در صورت و در قسمتهای دیگر بدن و ...
اینکه تستسترون چگونه در این عمل تأثیر دارد به این شکل است که تستسترون وارد سلولها شده با هست? اصلی آنها عجین می شود و آنان را به تولید پروتئینهای خاصی برای این کار (از جمله تغییرات فیزیکی در بدن) وامیدارد. خود فعالیت بیضه ها از طریق دو عدد هورمون به نامهای ( (FSH ، LH ) که از مغز انسان می آیند، هدایت می شود (همین دو هورمون عملکرد مجاری تخمک زنان را هم تنظیم می کنند). تولید این دو هورمون به نوب? خود بوسیله هورمون دیگری کنترل می شود (البته در این رابطه سلسل? اعصاب هم بی تأثیر نیستند). تستسترون و دو هورمون (FSH ،LH ) اثر متقابل به هم دارند به این شکل که این دو هورمون بیضه ها را به تولید بیشتر تستسترون وامیدارند امّا وقتی غلظت تستسترون به حد معینی برسد تولید (FSH ، LH ) در مغز متوقف می شود و به این شکل یک نوع تعادل در بدن ایجاد می شود. در آخر کلام باید گفت که کارکرد بیضه ها در سن کودکی هیچ عیب و ایرادی ندارد و حتی مقدار بسیار ناچیزی هم تستسترون تولید می کنند امّا مغز کودک در این سنین بیش از اندازه نسبت به تستسترون در خون واکنش نشان می دهد و دو هورمون (FSH ، LH ) که باعث ازدیاد تستسترون می شوند، تولید نمی شود. این حساسیت مغز در برابر تستسترون در سالهای قبل از بلوغ کمتر شده و نتیج? آن دو هورمون هم تولید شده و به افزایش تولید تستسترون کمک می کنند و به این طریق پسر نوجوان وارد دوره بلوغ می شود.
تولید تستسترون که در دور? بلوغ از سر گرفته میشود، حالت صعودی به خود گرفته و با رشد نوجوان بیشتر می گردد تا حدود 20 سالگی که تولید این هورمون در بدن به اوج خود می رسد و بعد از آن دوباره کم و کمتر میشود تا سن 40- 50 سالگی که کاهش تولیلا تستسترون شدت بیشتری میگیرد ولی تولید این هورمون در بدن مرد هیچ وقت بطور کامل متوقف نمیشود
متاسفانهدر بسیاری از خبرهای ورزشی می خوانیم که ورزشکاران حرفه ای بر اثر استفاده از ماده انرژی زای استروئید که در بدن تبدیل به هورمون تستسترون می شود از شرکت در مسابقات جهانی محروم شده و یا مجبور به پس دادن مدال های خود می شوند.
تحقیقات انجام شده نشان می دهند که مصرف مقدار زیاد این هورمون در بدن سبب مرگ سلولهای مغز میشود. این یافته ها به شناخت تاثیرات جانبی استفاده بیش از حد این هورمون که منجر به اختلالات رفتاری مانند پرخاشگری و تمایل به خودکشی می شود نیز کمک می کند.
آزمایشات انجام شده در آزمایشگاهها نشان میدهند این هورمون یک هورمون مردانه است که مقدار متعادل آن برای بدن مفید و مقدار زیاد آن زیان آور می باشد و موجب تخریب سلولهای مغز شده و در نتیجه بروز بیماری هایی نظیر آلزایمر در سنین بالاتر می شود.
طبق گفته باربارا ارلیچ (Barbara Ehrlich) که سرپرستی این تحقیقات را عهده دار بوده است کمبود و همچنین زیادی هورمون تستسترون بسیار مضر اما اندازه مناسب آن برای بدن حیاتی است.
تستسترون هورمون رشد است که توسط بدن مردان و زنان تولید میشود اما مقدار آن در مردان 20 برابر زنان است.
اما استفاده از این هورمون و یا استفاده از ماده استروئید که در بدن تبدیل به تستسترون میشود اخیراً توسط ورزشکاران مورد سوء استفاده قرار گرفته و نتایج ناخوشایندی هم در بر داشته است.
به نظر ارلیچ علاوه بر ورزشکاران، ناهنجاریهای رفتاری در افراد دیگری نیز که از استروئید به مقدار زیاد استفاده می کنند دیده شده است. وی اضافه میکند زمانی که افراد مقدار زیاد استروئید مصرف میکنند سطح تستسترون در بدن آنها بالا رفته و موجب از بین رفتن سلولهای عصبی آنها میشود و همانطور که می دانیم از بین رفتن سلولهای عصبی موجب اختلالات رفتاری می گردد.
گروه تحقیقاتی همین آزمایشات را درباره هورمون زنانه یعنی استروژن انجام دادند و با کمال تعجب متوجه شدند که این هورمون محافظ سلولهای عصبی است و با افزایش این هورمون در سلولهای عصبی مرگ سلولها هم به مقدار زیادی کاهش مییابد.
به گفته این دانشمند نتایج تحقیقات بیان میکند که مردم باید متوجه استفاده از مکمل های حاوی تستسترون باشند حتی اگر سبب ماهیچه سازی شده و انرژی زا نیز باشند زیرا استفاده از این هورمون در دراز مدت سبب تخریب سلولهای مغز به طور جدی و گسترده میگردد.
سلولهای مغز در پروسه ای که به خودکشی سلولها معروف است خود را از بین برده و به تدریج می میرند.
جریان مرگ سلولهای مغزی به صورت عادی در مغز اتفاق می افتد اما اگر مرگ سلولها مرتبا و بی قاعده باشد مشکل ساز میشود و به مرگ سلولهای مغزی در بیماری آلزایمر شباهت دارد که به تنهائی گریبانگیر حدود چهار و نیم میلیون نفر در کشور آمریکاست.
موارد مصرف: تستوسترون در درمان‌کمبود آندروژن ناشی از
هیپوگنادیسم‌اولیه، تأخیر بلوغ در مردان، سرطان‌پستان، کم‌خونی، تأخیر در
رشد، likensclerosus و میکرو سفالوس به‌کار برده‌می‌شود.البته
دربدنسازی به جهت عضله سازی و افزایش قدرت استفاده میشود.
مکانیسم اثر: در سلول بافت هدف‌تستوسترون توسط آنزیم -5 آلفا ردوکتازبه
-5 آلفا دی هیدروتستوسترون (DHT)تبدیل میشود. تستوسترون و DHT
به‌گیرنده‌های درون سیتوپلاسمی متصل ومجموع به جایگاه‌های خاصی در
هسته‌سلول متصل می‌شوند. کمپلکس استروئیدـ گیرنده نسخه‌برداری را
آغاز کرده و درنهایت سبب افزایش ساخت پروتئین‌می‌شود.که در نتیجه منجر
به افزایش ساخت عضله میشود.
فارماکوکینتیک: مانند سایر استرهای‌تستوسترون انانتات ابتدا به فرم
فعال‌تستوسترون آزاد هیدرولیز شده که خودممکن است به دو متابولیت
اصلی فعالDHT و استرادیول تبدیل شود. طول اثردارو بیش از سایر
استرهای تستوسترون‌می‌باشد و نیمه عمر آن حدود 10-15 روزاست.
متابولیسم دارو کبدی بوده ومتابولیت‌ها عمدت در ادرار ترشح‌می‌شوند.
به‌دلیل وجود چرخه کبدی ـروده‌ای مقداری از دارو از طریق مدفوع‌دفع
میشود.
موارد منع مصرف: تستوسترون درصورت وجود سرطان پستان در
مردان،سرطان پروستات، نارسایی قلبی،بیماریهای قلبی ـ کلیوی حاد،
خیز، عیب‌کار کبد، سابقه انفارکتوس میوکارد،افزایش کلسیم خون و بزرگی
پروستات،باید با احتیاط مصرف شود.
هشدارها: 1 ـ در کودکان و نوجوانان درحال رشد خطر انسداد پیش از
بلوغ‌اپی‌فیزهای استخوانی، بلوغ جنسی‌زودرس در مردان و بروز صفات
ثانویه‌جنسی مردانه در زنان وجود دارد. رشداستخوان باید هر شش ماه
توسطرادیوگرافی دست و مچ کنترل شود.
2 ـ در افراد مسن احتمال افزایش خطربزرگی یا سرطان پروستات با
مصرف‌دارو وجود دارد.
3 ـ در مردان احتمال ایجاد اولیگواسپرمی،آزواسپرمی و ناباروری طی مصرف
بامقادیر بالا وجود دارد.
4 ـ در بیماریهای کبدی، قلبی و کلیوی،بیماریهای ایسکمیک قلب، زیادی
فشارخون، صرع، میگرن و متاستاز استخوان‌دارو باید با احتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی: احتباس سدیم به همراه ادم،افزایش کلسیم خون، افزایش
رشداستخوان، نعوظ غیرطبیعی و مداوم آلت‌تناسلی، بلوغ زودرس و انسداد
اپی‌فیز قبل‌از بلوغ در مردان، بروز صفات ثانویه‌جنسی مردانه در زنان،
توقف‌اسپرماتوژنز در مردان، نامنظم شدن‌سیکل قاعدگی در زنان و
تحریک‌پذیری‌مثانه یا عفونت دستگاه ادراری در مردان‌از عوارض جانبی دارو
هستند.
تداخل‌های دارویی: به‌دلیل افزایش اثرداروهای ضد انعقاد در مصرف همزمان
باآندروژن‌ها مقادیر این داروها باید براساس‌زمان پروترومبین تنظیم شود.
تنظیم مقدارمصرف داروهای ضددیابت و انسولین نیزبه دلیل کاهش قند خون
لازم می‌باشد.مصرف همزمان دارو با داروهای‌هپاتوتوکسیک، سبب افزایش
بروز سمیت‌کبدی میشود. مصرف مقادیر بالای‌آندروژنها به همراه هورمون
رشد انسداداپی‌فیزها را پیش از بلوغ، تسهیل میکند.
نکات قابل توصیه: 1 ـ کارسینومای‌هپاتوسلولار و نئوپلاسمهای کبدی
بامصرف مقادیر بالا و دوره‌های مصرف‌طولانی مدت گزارش شده‌است.
2 ـ در مصرف طولانی مدت احتمال ایجادناباروری در مردان وجود دارد.
مقدار مصرف به جهت درمان: در درمان هیپوگنادیسم‌مقدار مصرف اولیه 250
میلی‌گرم هر 2-3هفته و میزان مصرف نگهدارنده 250میلی‌گرم هر 3-6 هفته
از طریق تزریق‌آهسته داخل عضلانی می‌باشد. در درمان‌سرطان پستان 250
میلی‌گرم هر 2-3 هفته‌یک‌بار تجویز میشود.
اینکه تستسترون چگونه در این عمل تأثیر دارد به این شکل است که تستسترون وارد سلولها شده با هست? اصلی آنها عجین می شود و آنان را به تولید پروتئینهای خاصی برای این کار (از جمله تغییرات فیزیکی در بدن) وامیدارد. خود فعالیت بیضه ها از طریق دو عدد هورمون به نامهای ( (FSH ، LH ) که از مغز انسان می آیند، هدایت می شود (همین دو هورمون عملکرد مجاری تخمک زنان را هم تنظیم می کنند). تولید این دو هورمون به نوب? خود بوسیله هورمون دیگری کنترل می شود (البته در این رابطه سلسل? اعصاب هم بی تأثیر نیستند). تستسترون و دو هورمون (FSH ،LH ) اثر متقابل به هم دارند به این شکل که این دو هورمون بیضه ها را به تولید بیشتر تستسترون وامیدارند امّا وقتی غلظت تستسترون به حد معینی برسد تولید (FSH ، LH ) در مغز متوقف می شود و به این شکل یک نوع تعادل در بدن ایجاد می شود. در آخر کلام باید گفت که کارکرد بیضه ها در سن کودکی هیچ عیب و ایرادی ندارد و حتی مقدار بسیار ناچیزی هم تستسترون تولید می کنند امّا مغز کودک در این سنین بیش از اندازه نسبت به تستسترون در خون واکنش نشان می دهد و دو هورمون (FSH ، LH ) که باعث ازدیاد تستسترون می شوند، تولید نمی شود. این حساسیت مغز در برابر تستسترون در سالهای قبل از بلوغ کمتر شده و نتیج? آن دو هورمون هم تولید شده و به افزایش تولید تستسترون کمک می کنند و به این طریق پسر نوجوان وارد دوره بلوغ می شود.
تولید تستسترون که در دور? بلوغ از سر گرفته میشود، حالت صعودی به خود گرفته و با رشد نوجوان بیشتر می گردد تا حدود 20 سالگی که تولید این هورمون در بدن به اوج خود می رسد و بعد از آن دوباره کم و کمتر میشود تا سن 40- 50 سالگی که کاهش تولیلا تستسترون شدت بیشتری میگیرد ولی تولید این هورمون در بدن مرد هیچ وقت بطور کامل متوقف نمیشود
متاسفانه
در بسیاری از خبرهای ورزشی می خوانیم که ورزشکاران حرفه ای بر اثر استفاده از ماده انرژی زای استروئید که در بدن تبدیل به هورمون تستسترون می شود از شرکت در مسابقات جهانی محروم شده و یا مجبور به پس دادن مدال های خود می شوند.تحقیقات انجام شده نشان می دهند که مصرف مقدار زیاد این هورمون در بدن سبب مرگ سلولهای مغز میشود. این یافته ها به شناخت تاثیرات جانبی استفاده بیش از حد این هورمون که منجر به اختلالات رفتاری مانند پرخاشگری و تمایل به خودکشی می شود نیز کمک می کند.
آزمایشات انجام شده در آزمایشگاهها نشان میدهند این هورمون یک هورمون مردانه است که مقدار متعادل آن برای بدن مفید و مقدار زیاد آن زیان آور می باشد و موجب تخریب سلولهای مغز شده و در نتیجه بروز بیماری هایی نظیر آلزایمر در سنین بالاتر می شود.
طبق گفته باربارا ارلیچ (Barbara Ehrlich) که سرپرستی این تحقیقات را عهده دار بوده است کمبود و همچنین زیادی هورمون تستسترون بسیار مضر اما اندازه مناسب آن برای بدن حیاتی است.
تستسترون هورمون رشد است که توسط بدن مردان و زنان تولید میشود اما مقدار آن در مردان 20 برابر زنان است.
اما استفاده از این هورمون و یا استفاده از ماده استروئید که در بدن تبدیل به تستسترون میشود اخیراً توسط ورزشکاران مورد سوء استفاده قرار گرفته و نتایج ناخوشایندی هم در بر داشته است.
به نظر ارلیچ علاوه بر ورزشکاران، ناهنجاریهای رفتاری در افراد دیگری نیز که از استروئید به مقدار زیاد استفاده می کنند دیده شده است. وی اضافه میکند زمانی که افراد مقدار زیاد استروئید مصرف میکنند سطح تستسترون در بدن آنها بالا رفته و موجب از بین رفتن سلولهای عصبی آنها میشود و همانطور که می دانیم از بین رفتن سلولهای عصبی موجب اختلالات رفتاری می گردد.
گروه تحقیقاتی همین آزمایشات را درباره هورمون زنانه یعنی استروژن انجام دادند و با کمال تعجب متوجه شدند که این هورمون محافظ سلولهای عصبی است و با افزایش این هورمون در سلولهای عصبی مرگ سلولها هم به مقدار زیادی کاهش مییابد.
به گفته این دانشمند نتایج تحقیقات بیان میکند که مردم باید متوجه استفاده از مکمل های حاوی تستسترون باشند حتی اگر سبب ماهیچه سازی شده و انرژی زا نیز باشند زیرا استفاده از این هورمون در دراز مدت سبب تخریب سلولهای مغز به طور جدی و گسترده میگردد.
سلولهای مغز در پروسه ای که به خودکشی سلولها معروف است خود را از بین برده و به تدریج می میرند.
جریان مرگ سلولهای مغزی به صورت عادی در مغز اتفاق می افتد اما اگر مرگ سلولها مرتبا و بی قاعده باشد مشکل ساز میشود و به مرگ سلولهای مغزی در بیماری آلزایمر شباهت دارد که به تنهائی گریبانگیر حدود چهار و نیم میلیون نفر در کشور آمریکاست.
موارد مصرف: تستوسترون در درمان‌کمبود آندروژن ناشی از
هیپوگنادیسم‌اولیه، تأخیر بلوغ در مردان، سرطان‌پستان، کم‌خونی، تأخیر در
رشد، likensclerosus و میکرو سفالوس به‌کار برده‌می‌شود.البته
دربدنسازی به جهت عضله سازی و افزایش قدرت استفاده میشود.
مکانیسم اثر: در سلول بافت هدف‌تستوسترون توسط آنزیم -5 آلفا ردوکتازبه
-5 آلفا دی هیدروتستوسترون (DHT)تبدیل میشود. تستوسترون و DHT
به‌گیرنده‌های درون سیتوپلاسمی متصل ومجموع به جایگاه‌های خاصی در
هسته‌سلول متصل می‌شوند. کمپلکس استروئیدـ گیرنده نسخه‌برداری را
آغاز کرده و درنهایت سبب افزایش ساخت پروتئین‌می‌شود.که در نتیجه منجر
به افزایش ساخت عضله میشود.
فارماکوکینتیک: مانند سایر استرهای‌تستوسترون انانتات ابتدا به فرم
فعال‌تستوسترون آزاد هیدرولیز شده که خودممکن است به دو متابولیت
اصلی فعالDHT و استرادیول تبدیل شود. طول اثردارو بیش از سایر
استرهای تستوسترون‌می‌باشد و نیمه عمر آن حدود 10-15 روزاست.
متابولیسم دارو کبدی بوده ومتابولیت‌ها عمدت در ادرار ترشح‌می‌شوند.
به‌دلیل وجود چرخه کبدی ـروده‌ای مقداری از دارو از طریق مدفوع‌دفع
میشود.
موارد منع مصرف: تستوسترون درصورت وجود سرطان پستان در
مردان،سرطان پروستات، نارسایی قلبی،بیماریهای قلبی ـ کلیوی حاد،
خیز، عیب‌کار کبد، سابقه انفارکتوس میوکارد،افزایش کلسیم خون و بزرگی
پروستات،باید با احتیاط مصرف شود.
هشدارها: 1 ـ در کودکان و نوجوانان درحال رشد خطر انسداد پیش از
بلوغ‌اپی‌فیزهای استخوانی، بلوغ جنسی‌زودرس در مردان و بروز صفات
ثانویه‌جنسی مردانه در زنان وجود دارد. رشداستخوان باید هر شش ماه
توسطرادیوگرافی دست و مچ کنترل شود.
2 ـ در افراد مسن احتمال افزایش خطربزرگی یا سرطان پروستات با
مصرف‌دارو وجود دارد.
3 ـ در مردان احتمال ایجاد اولیگواسپرمی،آزواسپرمی و ناباروری طی مصرف
بامقادیر بالا وجود دارد.
4 ـ در بیماریهای کبدی، قلبی و کلیوی،بیماریهای ایسکمیک قلب، زیادی
فشارخون، صرع، میگرن و متاستاز استخوان‌دارو باید با احتیاط تجویز شود.
عوارض جانبی: احتباس سدیم به همراه ادم،افزایش کلسیم خون، افزایش
رشداستخوان، نعوظ غیرطبیعی و مداوم آلت‌تناسلی، بلوغ زودرس و انسداد
اپی‌فیز قبل‌از بلوغ در مردان، بروز صفات ثانویه‌جنسی مردانه در زنان،
توقف‌اسپرماتوژنز در مردان، نامنظم شدن‌سیکل قاعدگی در زنان و
تحریک‌پذیری‌مثانه یا عفونت دستگاه ادراری در مردان‌از عوارض جانبی دارو
هستند.
تداخل‌های دارویی: به‌دلیل افزایش اثرداروهای ضد انعقاد در مصرف همزمان
باآندروژن‌ها مقادیر این داروها باید براساس‌زمان پروترومبین تنظیم شود.
تنظیم مقدارمصرف داروهای ضددیابت و انسولین نیزبه دلیل کاهش قند خون
لازم می‌باشد.مصرف همزمان دارو با داروهای‌هپاتوتوکسیک، سبب افزایش
بروز سمیت‌کبدی میشود. مصرف مقادیر بالای‌آندروژنها به همراه هورمون
رشد انسداداپی‌فیزها را پیش از بلوغ، تسهیل میکند.
نکات قابل توصیه: 1 ـ کارسینومای‌هپاتوسلولار و نئوپلاسمهای کبدی
بامصرف مقادیر بالا و دوره‌های مصرف‌طولانی مدت گزارش شده‌است.
2 ـ در مصرف طولانی مدت احتمال ایجادناباروری در مردان وجود دارد.
مقدار مصرف به جهت درمان: در درمان هیپوگنادیسم‌مقدار مصرف اولیه 250
میلی‌گرم هر 2-3هفته و میزان مصرف نگهدارنده 250میلی‌گرم هر 3-6 هفته
از طریق تزریق‌آهسته داخل عضلانی می‌باشد. در درمان‌سرطان پستان 250
میلی‌گرم هر 2-3 هفته‌یک‌بار تجویز میشود.
منبع:وب سایت شخصی سامان سرابی
نوشته شده در تاریخ سه شنبه 91/2/26 توسط مهدی